EVLİLİK DIŞI DOĞAN ÇOCUK NASIL TANINIR?
Evlilik birliği içerisinde dünyaya gelen çocuk, babanın soyadını alır ve babanın nüfusuna kaydedilir. Ancak evlilik birliği dışında dünyaya gelen çocuk için durum farklıdır. Evlilik birliği dışında doğan çocuk annenin kütüğüne kaydedilerek, annenin soyadını alır ve velayeti de annededir. Çocuk ile anne arasındaki soybağı doğum ile kurulur, yani anne ile çocuk arasındaki soybağı için yalnızca doğum yeterli olup çocuğun evlilik birliği içerisinde doğup doğmamasının bir önemi yoktur. Ancak çocuk ile baba arasındaki soybağı ancak evlilik, babalık davası ve tanıma ile kurulabilir. Eğer baba çocuğu nüfusuna alarak kendi soyadını vermek istiyorsa çocuğu tanımalıdır. Aksi takdirde her ne kadar biyolojik baba olarak bilinse de hukuk nezdinde çocuğun babası olarak kabul görmeyecektir.
EVLİLİK DIŞI DOĞAN ÇOCUĞUN TANINMASI HANGİ ŞEKİLDE GERÇEKLEŞİR?
Evlilik
dışı doğan çocuğun baba tarafından tanınması, çocuğun babasının bu hususta
nüfus memuruna ya da mahkemeye yapacağı yazılı başvurusu veya resmi senette
veya vasiyetnamesinde yapacağı beyanı ile olabilmektedir.
Evlilik
dışı doğan çocuk noterde düzenlenecek tanıma senedi ile babası tarafından
tanınmaktadır. Bu işlem yapıldıktan sonra tanıma senedi ile nüfusa gidilir ve
çocuk babanın nüfusuna tescil edilir. Baba bizzat nüfusa giderek kayıt
sırasında da çocuğu tanıyabilir. Annesinin nüfus kütüğünde annesinin soyadı ile
kayıtlı bulunan çocuk bundan sonra babasının soyadı ile babanın nüfusuna
taşınır.
Bir çocuk anne ve babanın boşanmasının kesinleştiği tarihten itibaren 300 gün içinde doğarsa çocuk annenin boşandığı kocanın nüfusuna kaydedilir, baba olarak eski eş kayıtlarda görünür. Bu sıkıntıyı yaşamamak için, kadının boşanma davasının kesinleştiği tarihten sonra aile mahkemesine başvurup iddet müddetinin kaldırılmasını talep etmesi yararınadır. Bu durumda mahkeme kadını hastaneye göndererek gebelik durumunun bulunup bulunmadığını tespit eder. Kadın gebe değilse, bundan sonra gebe kalsa dahi çocuk eski eşinin nüfusuna kaydedilmez.
Burada
şu hususu da belirtmekte fayda var; tanıma beyanında bulunan kimsenin küçük
veya kısıtlı olması halinde veli veya vasisinin de bu hususta rızasının
bulunması gerekmektedir.
Çocuğun
başka bir erkek ile soy bağının bulunması halinde ise kanunen bu bağın
geçersizliğine karar verilmeksizin çocuğun bir başka kişi tarafından tanınması
mümkün değildir.
TANIMANIN BİLDİRİLMESİ
Beyanda bulunulan nüfus memuru, mahkeme, noter veya vasiyetnameyi açan hâkim, tanımayı babanın ve çocuğun kayıtlı bulunduğu nüfus memurluklarına bildirir.
Çocuğun
kayıtlı bulunduğu nüfus memurluğu da tanımayı çocuğa, annesine, çocuk vesayet
altında ise vesayet makamına bildirir.
Evlilik dışı çocuk nüfusa kaydedilirken annenin nüfus cüzdanı aslı, hastane doğum belgesi bulunmalıdır. Baba çocuğu noter senedi ile tanımışsa tanıma senedinin aslı da hazır olmalıdır. Tanıma senedi yapılmamış ancak baba çocuğunu tanımak istiyorsa nüfus kaydı sırasında kendisinin de nüfus cüzdanı ile bizzat hazır bulunması gerekmektedir.
1587
sayılı Nüfus kanunu göre Türk vatandaşları Türkiye’de yaşıyorsa doğumdan
itibaren 30 gün, yurtdışında yaşıyorlarsa doğumdan itibaren 60 gün içerisinde
doğumu bildirmek zorundadır. Yurtdışında başvuru konsolosluğa, yurt içinde
nüfus müdürlüğüne yapılmaktadır. Süresinde başvuru yapılmaz ise idari para
cezası verilmektedir.