İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ

İŞVERENİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TEDBİRLERİ ALMA ZORUNLULUĞU

İş yerlerinde çalışanların hayati riskini ortadan kaldırmak ve olası kaza risklerini azaltmak amacı ile iş sağlığı ve güvenli tedbirlerinin alınması gerekir. Bu nedenle iş sağlığı ve güvenliği konusunda kanunlar ve yönetmeliklerle düzenlemeler yapılmış olup gerekli önlemlerin alınıp alınmadığı hususunda sürekli denetimler yapılmaktadır. Bu önlemler iş yeri sahipleri, çalışanlar ve iş güvenliği uzmanları tarafından dikkate alınması gereken tedbirlerdir.

İşveren, işyerlerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin belirlenmesi ve uygulanmasının izlenmesiyle yükümlüdür. İş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi, çalışanların ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla; çalışanlar arasından ilgili yönetmeliklerde belirtilen niteliklere sahip bir veya birden fazla işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı görevlendirilmelidir. On ve daha fazla çalışanı olan çok tehlikeli sınıfta yer alan işyeri işverenleri ayrıca diğer sağlık personeli görevlendirmelidir.

İşveren, işyerinde gerekli niteliklere sahip personel bulunmaması halinde yukarıda saydığımız yükümlülüklerinin tamamını veya bir kısmını, Ortak Sağlık ve Güvenlik Birim (OSGB)’leriden hizmet alarak da yerine getirebilir.

İşveren, işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının tam süreli görevlendirilmesi gereken durumlarda İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi (İSGB) kurar. Tam süreli işyeri hekimi görevlendirilen işyerlerinde, diğer sağlık personeli görevlendirilmesi zorunlu değildir. 

İşverenin Alması Gereken Önlemler Nelerdir?

İşveren;

· İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ile ilgili görevlendirilen personelin etkin bir şekilde çalışması amacıyla gerekli kolaylığı sağlamak ve bu hususta planlama ve düzenleme yapmakla,

· Görevlendirdiği kişi veya ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılamakla,

· Görevlendirdiği kişi veya hizmet aldığı OSGB’ler tarafından İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili mevzuata uygun olan ve yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine getirmekle,

· İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin görevlerini yerine getirebilmeleri için, Bakanlıkça belirlenen sürelerden az olmamak şartı ile yeterli çalışma sürelerini sağlamakla,

· Bakanlıkça belirlenecek iş sağlığı ve güvenliğini ilgilendiren konularla ilgili bilgileri, İSG KATİP sistemi üzerinden Genel Müdürlüğe bilgi vermekle yükümlüdür.

· İşveren, sektörel düzenleme çerçevesinde maden ve yapı ile diğer sektörlerde öncelikli olarak hangi mesleki unvana sahip iş güvenliği uzmanlarının ve bunların yanında görev yapacak diğer mesleklere sahip iş güvenliği uzmanlarının belirlenmesine dair usul ve esaslar Bakanlıkça düzenlendikten sonra sektörel iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olan İş Güvenliği Uzmanı görevlendirmek zorundadır.

Çalışanların Hak ve Yükümlülükleri Nelerdir?

· Çalışanlar sağlık ve güvenliklerini etkileyebilecek tehlikeleri iş sağlığı ve güvenliği kuruluna, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise işverene bildirerek durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasını talep edebilir.

· Çalışanlar ve temsilcileri, işyerinde yürütülecek iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin amaç ve usulleri konusunda haberdar edilir ve elde edilen verilerin kullanılması hakkında bilgilendirilirler.

· Çalışanlar, işyerinde sağlıklı ve güvenli çalışma ortamının korunması ve geliştirilmesi için;

a) İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı veya işveren tarafından verilen iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili mevzuata uygun talimatlara uyar.

b) İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirmek üzere işveren tarafından görevlendirilen kişi veya OSGB’lerin yapacağı çalışmalarda iş birliği yapar.

c) İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin çalışmalara, sağlık muayenelerine, bilgilendirme ve eğitim programlarına katılır.

ç) Makine, tesisat ve kişisel koruyucu donanımı verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda ve amacına uygun olarak kullanır.

d) Teftişe yetkili makam tarafından işyerinde tespit edilen noksanlık ve ilgili mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda işveren ve çalışan temsilcisi ile işbirliği yapar.

e) İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıklarında ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik gördüklerinde, işverene veya çalışan temsilcisine derhal haber verir.

İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yönetmeliklerde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene, uyulmayan her bir hüküm için tespit edildiği tarihten itibaren aylık olarak idari para cezası öngörülmüştür.