TAPU TAHSİS BELGESİ NEDİR?

Tapu tahsis belgesi, kamu arazisine gecekondu yapan kişilerin imar planı yapılıncaya kadar mağduriyet yaşamamaları ve taşınmazlarının yıkılmaması için verilen bir belge olup kişilere mülkiyet hakkı değil kişisel bir kullanım hakkı (zilyetlik hakkı) tanımaktadır. Tapu tahsis belgesi, 1984 tarihli 2981 sayılı "İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanunun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun" ile düzenlenmiştir.

İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanunun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun 10. Madde hükmü şu şekildedir;

’’Kanun hükümlerine göre hazine, belediye, il özel idaresine ait veya Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ettiği arsa veya araziler üzerinde, gecekondu sahiplerince yapılmış yapılar, 12 nci madde hükümlerine göre tespit ettirildikten sonra, kayıt maliki kamu kuruluşunca bu yer hak sahibine tahsis edilir ve bu tahsisin yapıldığı tapu sicilinin beyanlar hanesinde gösterilerek ilgilisine "Tapu Tahsis Belgesi" verilir.

Tapu tahsis belgesi, ıslah imar planı veya kadastro planları yapıldıktan sonra hak sahiplerine verilecek tapuya esas teşkil eder.’’

Hakkında tapu tahsis belgesi verilen taşınmazın bulunduğu arazide imar planı veya kadastro planlarına ilişkin çalışmalar başlarsa tapu tahsis belgesinin tapu belgesine dönüştürülmesi gerekecektir.

HANGİ YAPILARA TAPU TAHSİS BELGESİ VERİLİR?

Tapu tahsis belgesinin gecekondu niteliğindeki yapılar için verilebileceği ve hangi uygulamaların ne şekilde yapılacağı, 2981 Sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanunun Tapu tahsis belgesi verilen gecekondular başlıklı 13. maddesi ile düzenlenmiştir.

Yine aynı kanunda hangi yapılara tapu tahsis belgesi verilemeyeceği de hüküm altına alınmış olup ilgili kanun hükmü şu şekildedir;

‘’İbadet yeri, mescit, türbe gibi yerlerin sınırları içinde kalan veya bu yerlerin sınırları içinde kalmamakla beraber eserlerin bütünlüğünü bozan yapılar korunamayacak yapılar olup, bunlara tapu veya tapu tahsis belgesi verilmez. Ancak, bu hak sahiplerine başka yerden öncelikle arsa tahsis edilir.’’

TAPU TASHİS BELGESİNİN TAPUYA TESCİLİNİN ŞARTLARI NELERDİR?

Tapu tahsis belgesi sahibine sadece kullanım hakkı vermekte olup mülkiyet hakkı tanımamaktadır. Bu nedenle tahsis belgesi hak sahibine tescili sağlamamaktadır. Ancak bazı şartların sağlanması halinde tapu tahsis belgesinin tapuya tescili sağlanmaktadır. Şöyle ki;

-          Hukuka uygun bir tapu tahsis belgesinin olması,

-          Tahsise konu yere ilişkin bir imar planı yapılmış olması,

-          İlgiliye tapu tahsis belgesi gereğince başka bir yerden tahsis yapılmamış olması,

-          Tahsise konu yerin kamu hizmeti için ayrılmamış ve imar planına göre konut alanında kalmış olması,

-          Tahsise konu arsa bedelinin ödenmiş olması gerekmektedir.

Tüm bu koşulların bir arada bulunması halinde tapu tahsis belgesine sahip olan kişinin adında tescil işlemi gerçekleşecektir. Şartların sağlanmasına rağmen tescilin yapılmaması halinde hak sahibinin hukuki yollara başvurma hakkı bulunmaktadır. Ancak önemle belirtilmelidir ki yargı kararları gereği tapu tahsis belgesi zenginleşme vasıtası olarak kullanılamaz.

TAPU TAHSİS BELGESİ NEREDEN TEMİN EDİLİR?

Devlete ait arazilerde gecekondu inşa edilmesi ve bu arazilere ıslah planları ve projeleri altında imar planı yapılmaya başlanması halinde tapu tahsis belgesinin tapuya çevrilmesini talep etme hakkı doğacaktır. Hak sahibinin, ilgili arazinin bağlı bulunduğu belediyeye veya İl Özel İdaresine başvurmak suretiyle tapu tahsis belgesinin tapuya çevrilmesini talep edilebilir.

TAPU TAHSİS BELGESİ İLE EV SATILABİLİR Mİ?

Hak sahipliğini gösteren ve kullanma izni sağlayan tapu tahsis belgesine haiz bir yeri  ancak 2981 sayılı Kanunda sayılan şartları taşıyan kişiler satın alabilir. Ancak tapu tahsis belgesine sahip evin satılması için satış sözleme yapılması gerekir. Bu sözleşmenin içeriğinde; satışa konu gayrimenkulün tapuya kaydedildiğinde satan kişi tarafından satın alana tapudan devri yapılacağı hususunun belirtilmesi gerekmektedir.

Tapu tahsis belgesine sahip kişinin, ilgili kanunun 13 üncü maddesinin a bendi hükümlerine göre hak sahibi niteliklerini taşıyan bir kişiye gecekonduyu satması halinde, satış belgesi ve tapu tahsis belgesi ibraz edilmek suretiyle tapu, yeni malik adına düzenlenebilecektir.