LİMİTED ŞİRKET MÜDÜRÜNÜN AZLİ

Limited şirketin yönetimi müdür veya müdürler tarafından sağlanmaktadır. Limited şirket müdür veya müdürleri, şirket esas sözleşmesi ile belirlenebileceği gibi, genel kurul tarafından alınacak bir karar ile de görevlendirilebilir.  Şirketin yeni kurulması durumunda müdür, şirket esas sözleşmesi ile atanacaktır. Daha sonraki süreçte hem esas sözleşme ile hem de genel kurul kararı ile müdür görevlendirmesi yapılabilir.

Müdürler; şirketi yönetme, şirket adına işlemler yapma ve şirketi temsil etme yetkilerine sahiptir. Limited şirket müdürlerinin, kanunla veya esas sözleşme ile kendine tanınan yetkilere aykırı olarak; şirketi zarara uğratması, gerekli özeni göstermemesi, görevini ihmal etmesi, görevini yerine getirmemesi gibi haklı sebeplerin varlığı halinde görevden alınması mümkündür.

LİMİTED ŞİRKET MÜDÜRLERİNİN GÖREVDEN ALINMASI

Limited şirket müdürleri, genel kurul kararıyla veya mahkeme kararıyla olmak üzere iki şekilde görevden alınabilir.

a.    LİMİTED ŞİRKET MÜDÜRLERİNİN GENEL KURUL KARARI İLE GÖREVDEN ALINMASI

Müdürlerin genel kurul kararıyla her zaman görevden alınması, yönetim hakkını ve temsil yetkisini sınırlanması mümkündür. Genel kurula verilen bu hakkın kaldırılması veya şarta bağlanması ise mümkün değildir. Aynı zamanda genel kurul tarafından görevden alınmak istenen müdürün ortak sıfatında olması veya dışarıdan atanması açısından herhangi bir farklılık olmayacaktır.

Yapılan olağan genel kurulun gündeminde limited şirket müdürünün görevden alınmasına ilişkin bir madde bulunmasa bile genel kurul bu hususu gündeme almak suretiyle müdürün görevden alınmasına karar verebilir. Ancak çağrısız toplanmak suretiyle genel kurul yapılması halinde ise müdürün genel kurul kararı ile görevden alınabilmesi için oy birliği sağlanması zaruridir.

Şirket ana sözleşmesinde aksi öngörülmemişse şirket müdürünün görevden alınmasına ilişkin karar, toplantıda temsil edilen oyların salt çoğunluğu ile alınır. Akabinde ise bu husus Ticaret Siciline bildirilir.

b.    LİMİTED ŞİRKET MÜDÜRLERİNİN MAHKEME KARARI İLE GÖREVDEN ALINMASI

Limited şirket müdürlerinin mahkeme kararıyla azledilmesi Türk Ticaret Kanunun 630/2 madde hükmünde düzenlenmiştir. Hükme göre her ortak, haklı sebeplerin varlığında, yöneticilerin yönetim hakkının ve temsil yetkilerinin kaldırılmasını veya sınırlandırılmasını mahkemeden isteyebilecektir. Şirket ortaklarına tanınmış, dava ile müdürü azil etme hakkından vazgeçilemez veya feragat edilemez. Nitekim bu hak genel kurul kararı ile sınırlandırılamaz veya kaldırılamaz.

Ortaklardan biri haklı sebebin olduğu iddiası ile müdürün azli için dava açabilir. Davayı açan ortağın ortaklığının dava sonuna kadar sürmesi gerekir. Dava konusunun TTK m. 3 hükmü uyarınca mutlak ticari iş niteliğinde olması sebebiyle bu davalar şirket merkezinin bulunduğu yerdeki Asliye Ticaret Mahkemesinde açılacaktır.

Müdür azli için açılan davalarda yöneticinin, özen ve bağlılık yükümü ile diğer kanunlardan ve şirket sözleşmesinden doğan yükümlülüklerini ağır bir şekilde ihlal etmesi veya şirketin iyi yönetimi için gerekli yeteneği kaybetmesi haklı sebep olarak kabul edilmiştir. Ancak haklı sebeplerin neler olacağı kanunda sınırlı sayıda sayılmamakla birlikte mahkemenin takdirindedir. Unutulmamalıdır ki kendine tanınan yetkilere aykırı olarak müdürün; şirketi zarara uğratması, gerekli özeni göstermemesi, görevini ihmal etmesi, görevini yerine getirmemesi gibi haklı sebeplerin varlığı halinde müdürün görevden alınması mümkün olacaktır.

Müdürün yükümlülüklerini ihlal etmesi haklı sebep olarak değerlendirilebilmekte ve azil davası açılabilmektedir. Bu nedenle öncelikle müdürlerin yükümlülüklerinin neler olduğunun incelenmesi gerekmektedir. Müdürün yükümlülükleri şu şekilde sayılabilir;

-          Özen yükümlülüğü

-          Ortaklara bilgi verme yükümlülüğü

-          Ortaklara eşit davranma yükümlülüğü

-          Sadakat (bağlılık) yükümlülüğü

-          Sır saklama yükümlülüğü

-          Müdürün ortaklıkla işlem yapmama yükümlülüğü

-          Rekabet etmeme yükümlülüğü

Müdürün yukarıda sayılan yükümlülüklerini ihlal etmesi mahkeme tarafından direkt haklı sebep olarak değerlendirilmemektedir. Somut olay, müdürün kusuru ve bu kusurun ortaklığı ne ağırlıkta bir zarara uğrattığı tespit edilmek suretiyle haklı sebep olup olmadığı değerlendirilecektir.

Örnek vermek gerekirse, salt ortaklara bilgi verme yükümlülüğüne aykırılık ya da eşit işlem ilkesine aykırılık azil için haklı bir sebep olarak değerlendirilmemektedir. Çünkü müdürlerin ortaklara bilgi verme yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde, ortaklar genel kurul ve dava yoluyla inceleme ve bilgi alma haklarını kullanabilecek durumdadır. Aynı şekilde müdürün eşit işlem ilkesine aykırı hareket etmesi halinde bu yönde aldığı kararlar da kanunen batıl olacağından, ortaklar dava açarak alınan bu kararı engelleyebileceklerdir.