Kamulaştırmaya ilişkin davanın ya da ortaklığın
giderilmesi konulu davanın görülmesi sırasında taşınmazın üzerindeki
yapının taşınmaz malikine değil, kendisine ait olduğunu ileri süren kişinin
açtığı davaya ‘’Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davası’’ denmektedir.
Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davası Nedir?
Muhdesat, taşınmaz üzerinde bulunan bir yapının (taşınmazdan ayrı
olarak mülkiyete tabi olamayacak ağaç, bina ya da kulübe gibi) ya da varlığın
sahibi haricinde başka bir kişiye ait olması durumunu ifade etmektedir.
Kamulaştırmaya ilişkin davanın ya da ortaklığın giderilmesi
konusunda davanın görülmesi sırasında taşınmazın üzerindeki yapının taşınmaz
malikine değil, kendisine ait olduğunu ileri süren kişinin açtığı
davaya Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davası adı verilmektedir. Söz
konusu dava ile birlikte hak iddia eden davacı taraf, taşınmaz üzerinde bulunan
yapının sahibi olduğu hususunun tespiti isteminde bulunmaktadır.
Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davasının Şartları Nelerdir?
Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davası, taşınmaz olarak kabul
edilen gayrimenkul türleri üzerinde bulunan yapı adına
açılabilmektedir. Taşınır mal olarak kabul edilen mülkiyete tabi eşyalar
üzerinde bulunan bir yapı adına muhdesatın aidiyetinin
tespiti yönünde dava açılması mümkün değildir.
Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davasında Görevli ve Yetkili
Mahkeme Hangisidir?
Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davalarında görevli
mahkeme Türkiye’deki yetkili Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Yer bakımından
yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesi’dir.
Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davası Kime Karşı Açılmaktadır?
Söz konusu dava, taşınmaz üzerinde bulunan yapıya ilişkin
olduğundan dolayı, tapu kaydında malik sıfatıyla bulunan herkese karşı
açılmaktadır. Tapu kaydındaki malikler arasından ölmüş olan var ise, söz konusu
dava mirasçılarına karşı yöneltilmelidir.
Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davası ve Ortaklığın Giderilmesi
İzale-i şuyu olarak da bilinen Ortaklığın Giderilmesi Davası,
tarafların taşınmaz üzerinde bulunan ortaklığının satış yoluyla ya da aynen
taksim ile giderilmesi yönünde hüküm kurulmasını talep ettiği bir dava türüdür.
Söz konusu dava, Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davası ile birlikte
görülmemektedir.
Ortaklığın Giderilmesi davası sırasında taşınmazın
sahiplerinden birisinin taşınmaz üzerinde muhdesat iddiasında bulunması
durumunda, mahkeme öncelikle taşınmazın diğer maliklerinin ileri sürülen
iddiayı kabul edip etmediğini soracaktır. Taşınmaz maliklerinin söz konusu
iddiayı kabul etmemesi ve mülkiyetin kendilerinde olduğunu ileri sürmeleri
halinde mahkeme tarafından muhdesat iddiasında bulunan kişiye Muhdesatın
Aidiyetinin Tespiti Davası açması için süre verilecektir. Davanın açılması
halinde, bekletici mesele yapılacaktır.
Muhdesatın Aidiyetinin Tespiti Davasının Sonucu ve Muhdesatın
İntikali
Davacının muhdesat iddiasına dayalı olarak ikna edici somut
deliller sunması ve yapılan yargılama neticesinde mahkeme tarafından davanın
kabulüne karar verilmesi halinde muhdesat sahibinin hakkı tapuya
kaydedilecektir. Söz konusu kayıt, tapu kütüğündeki beyanlar kısmına
kaydedilecek, beyanlar hanesinde bütünleyici parçanın ayrıntılarına dair
detaylar belirtilecektir. Böylelikle, taşınmaz sahibine karşı tazminat ya da
alacak talebinde bulunulması da mümkün olmaktadır.