5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 12. maddesine göre;
‘’Millî güvenlik ve kamu düzeni
bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Cumhurbaşkanı
kararı ile aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler.
a)
Türkiye'ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik,
sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da
geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte
bulunulan kişiler.
b)
6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31 inci maddesinin
birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart
sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan
veya bağımlı yabancı çocuğu.
c)
Vatandaşlığa alınması zaruri görülen kişiler.
d)
Göçmen olarak kabul edilen kişiler.
Millî
güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri
Bakanlıkça reddedilir.’’
Türk Vatandaşlığı Kanununun
Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 20. maddesine göre;
‘‘Kanunun 12. maddesinde
sayılan hallerde yabancı, istisnai olarak Türk vatandaşlığını kazanabilir.
Aşağıdaki
şartlardan herhangi birini sağlayan yabancı, Kanunun 12 nci maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi kapsamında Cumhurbaşkanı kararı ile Türk vatandaşlığını
kazanabilir:
a)En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz
tutarında sabit sermaye yatırımı gerçekleştirdiği Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığınca tespit edilen.
b)En
az 250.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarındaki taşınmazı tapu
kayıtlarına üç yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla satın aldığı veya kat
mülkiyeti ya da kat irtifakı kurulmuş, en az 250.000 Amerikan Doları veya
karşılığı döviz tutarı peşin olarak yatırılan ve tapu siciline üç yıl süreyle
devir ve terkini yapılmayacağı taahhüdü şerh edilmek şartıyla noterde
düzenlenmiş sözleşme ile taşınmazın satışının vaat edildiği Çevre, Şehircilik
ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tespit edilen.
c)
En az 50 kişilik istihdam oluşturduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca
tespit edilen.
ç)
En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında mevduatı üç yıl
tutma şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatırdığı Bankacılık
Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilen.
d)
En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında Devlet borçlanma
araçlarını üç yıl tutmak şartıyla satın aldığı Hazine ve Maliye Bakanlığınca
tespit edilen.
e)
En az 500.000 Amerikan Doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul
yatırım fonu katılma payı veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını en
az üç yıl elinde tutma şartıyla satın aldığı Sermaye Piyasası Kurulunca tespit
edilen yabancı kişiler istisnai olarak Türk Vatandaşlığını kazanabilirler.’’
Söz konusu Yönetmelik
değişikliği ile vatandaşlık kazanma başvurularıyla ilgili süreci takip etmek
amacıyla İçişleri Bakanlığı bünyesinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı,
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sanayi
ve Teknoloji temsilcilerinden oluşan bir komisyon kurulacaktır. Vatandaşlık
kazanmak için yatırım şartlarının sağlanıp sağlanmadığının tespitinden sonra
tahsil edilen döviz tutarları TL cinsinden 3 yıl süre ile Merkez Bankası
tarafından muhafaza edilecektir.
6458 sayılı Yabancılar ve
Uluslararası Koruma Kanununun 31. maddesine göre,
‘‘Aşağıda belirtilen yabancılara kısa dönem ikamet izni verilebilir:
a) Bilimsel araştırma amacıyla gelecekler
b) Türkiye’de taşınmaz malı bulunanlar
c) Ticari bağlantı veya iş kuracaklar
ç) Hizmet içi eğitim programlarına
katılacaklar
d) Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu
anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri
amaçlarla gelecekler
e) Turizm amaçlı kalacaklar
f) Kamu sağlığına tehdit olarak
nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecekler
g) Adli veya idari makamların talep veya
kararına bağlı olarak Türkiye’de kalması gerekenler
ğ) Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet
iznine geçenler
h) Türkçe öğrenme kurslarına katılacaklar
ı) Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de
eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacaklar
i) Türkiye’de yükseköğrenimini
tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat edenler
j) Türkiye’de çalışmayan ancak
Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların
yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu
k) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
vatandaşları
Kısa dönem ikamet izni, birinci fıkranın
(j) ve (k) bentleri hariç olmak üzere, her defasında en fazla ikişer yıllık
sürelerle verilebilir.
Birinci fıkranın (h) bendi kapsamında
verilen ikamet izinleri en fazla iki defa verilebilir.
Birinci fıkranın (i) bendi kapsamında
verilen ikamet izinleri, bir defaya mahsus olmak üzere en fazla bir yıl süreli
verilebilir.
Birinci fıkranın (j) ve (k) bentleri
kapsamında verilen ikamet izinleri en fazla beşer yıllık sürelerle verilebilir.’’