ANAYASA
MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU
Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru, Anayasa ile koruma altına
alınmış temel hak ve özgürlüklerinden Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 11 No’lu
ek protokolü kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından ihlal edildiği
iddiasıyla herkesin başvurabileceği bir yargı yoludur. Yani Türk vatandaşları
gibi yabancı ülke vatandaşları veya mavi kartlılar da AYM’e bireysel başvuruda
bulunabilirler. Kişiler bizzat, kanuni temsilci veya vekil aracılığıyla
başvuruda bulunabilirler.
Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru niteliğinde ki yargısal
denetim 23.09.2012 tarihinden itibaren kesinleşen nihai işlem ve kararlar
aleyhine yapılan başvurularda uygulanmaktadır. Bu tarihten önce verilmiş olan
kararlara ilişkin AYM’e bireysel başvuruda bulunmak mümkün değildir.
Hakları ihlal edilenler, idari ve yargısal yollarının tamamını yani
olağan kanun yollarını tükettikten sonra AYM’e bireysel başvuru yapabilirler.
Yasama işlemler, düzenleyici idari işlemler, Anayasa Mahkemesi kararları ve
Anayasanın yargı denetimi dışında bıraktığı işlemler aleyhine bireysel başvuru
yapılamaz. Yapılması halinde başvuru reddedilecektir.
AYM’e Bireysel Başvuruda bulunabilmek için https://www.anayasa.gov.tr/tr/bireysel-basvuru/bireysel-basvuru-elektronik-formu/ sitesinde
yer alan başvuru formunun şartlara uygun biçimde ve resmi bir dille
doldurularak gerçekleştirilmesi gerekir.
Başvuru formu doldurulurken;
-
Formda yer alan ilgili yerlere kişisel bilgiler doğru olarak
yazılmalıdır.
-
Bireysel başvuruya konu olay ve tüm yargı süreci özetlenerek
anlatılmalıdır.
-
Başvuruya konu ekler numara verilmek suretiyle eklenmelidir.
-
Başvuran kişiye ait nüfus cüzdan fotokopisi başvuruya
eklenmelidir. Aksi halde başvurular reddedilecektir.
-
Başvuruya konu olay ve yargı süreci nedeniyle Anayasada ve Avrupa
İnsan Hakları Sözleşmesinde düzenlenen hangi hakların ihlal edildiği açıkça
belirtilmelidir.
-
Bireysel başvuru formunun sonuç kısmında; ihlallerin tespiti,
ihlal nedeniyle ortaya çıkan zararın giderilmesi için yeniden yargılama
yapılması veya uğranılan maddi ve manevi zararın tazmin edilmesi talep
edilmeli, tazminatın miktarı belirtilmelidir.
Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru süresi, olağan kanun yolunun
tüketilmesinden itibaren 30 gündür. Tüm olağan yargısal yollar tüketildikten
sonra 30 gün içinde bireysel başvuruda bulunmak gerekir. Başvuru süresinin
kaçırılmaması için, başvuru formunun, 30 gün içinde Anayasa Mahkemesine,
Anayasa Mahkemesine gönderilmek üzere mahkeme kalemlerine ya da yurt dışı
temsilciliklerine teslim edilmesi yeterlidir. Haklı bir mazeretten dolayı 30 günlük
sürenin kaçırılması halinde mazeretin ortadan kalkmasından itibaren 15 günlük
süre içinde başvuruda bulunulması gerekir.
Başvuru sırasında başvuru harcı yatırılır. (2021 başvuru harcı
487,60 TL’dir) Maddi durumun başvuru harcını ödemeye yeterli olmaması halinde
işbu durumun belgelendirilerek adli yardım talepli başvuru yapılabilir. Yapılan
başvuru başvuran tarafından e-devlet üzerinden takip edilebilir. Başvurunun
karara çıkması halinde de karar başvurucuya tebliğ edilir.