ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜ NEDİR?
Anlaşmalı Boşanma protokolü, boşanmak isteyen eşlerin, parasal ve
müşterek çocukların durumuna ilişkin konularda anlaşmak ve işbu anlaşmanın
hâkim tarafından onaylanması suretiyle boşanmaları olarak tanımlanabilir.
Anlaşmalı boşanma protokolü, eşlerin özgü iradeleri ile evlilik birlikteliğini kısa
sürede, hızlı ve barışçıl bir şekilde sona erdirmelerini sağlayan bir
kurumdur.
ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOLÜ İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR NELERDİR?
Boşanmak isteyen tarafların anlaşmalı şekilde boşanabilmeleri için
hazırlanan anlaşmalı boşanma protokolünün hâkim tarafından onaylanması gerekir.
İlgili protokolün hâkim tarafından onaylanması ve eşlerin boşanabilmesi için kanunda
sayılan şartlar yerine getirilmelidir. Anlaşmalı boşanma protokolü için gerekli
şartlar şunlardır;
-
Boşanmak isteyen eşlerin evlilikleri en az 1 yıl sürmüş
olmalı,
-
Boşanmak isteyen eşler başvurularını birlikte yapmalı ya da
diğer eş boşanmak isteyen eşin davasını kabul etmeli,
-
Eşler duruşmada bizzat bulunmalı ve hâkim eşleri
dinlemeli,
-
Boşanmak isteyen eşlerin iradeleri birbirleri ile uyumlu olmalı,
-
Hazırlanarak hâkimin onayına sunulan anlaşmalı boşanma protokolü boşanmanın
mali sonuçlarını ve müşterek çocukların durumuna ilişkin düzenlemeleri
barındırıyor olmalıdır.
a.
Evlilik birliğinin en az 1 yıl sürmesi
Eşlerin anlaşmalı boşanma protokolü yapmak suretiyle evlilik birliğini sona erdirebilmesi için, en az 1 yıl boyunca evli kalmış olmaları gerekmektedir. Bir yıllık süre resmi memur önünde nikahın kıyılması anından itibaren başlar. Bu nedenle eşlerin nikahtan sonraki bir yıllık süreç boyunca bir arada veya ayrı yaşayıp yaşamaması önem arz etmemektedir.
b.
Birlikte başvurma veya diğer eşin davayı kabul etmesi
Anlaşmalı boşanma protokolü sürecinin başından sonuna kadar eşler,
özgür iradeleri ile hareket etmeli ve bu iradeleri aynı yönde olmalıdır. Aynı
zamanda eşlerin aynı yöndeki iradelerinin düzenlenen protokolde de yer alması
ve mahkemeye sunulması gerekir. Bu iradeler; aynı dilekçeye imza atmak
suretiyle gösterebilecekleri gibi, eşlerden birinin açmış olduğu davanın diğer
eş tarafından kabul edilmesi şeklinde de de gerçekleşebilir. Yargılama süreci
boyunca diğer eş her zaman davayı kabul edebilir.
c.
Eşlerin duruşmada bizzat bulunmaları ve hâkimin eşleri dinlemesi
Eşlerin özgür iradeleri ile dilekçe vererek mahkemeye başvurmalarının
akabinde yapılacak duruşmada taraflar hazır olmalı ve anlaşmalı boşanmaya
yönelik iradelerini açıkça ve anlaşılır bir şekilde hâkime beyan
etmelidir. Duruşmaya eşlerin bizzat katılmaları zorunlu olup sadece
vekilin katılımı yeterli değildir.
d.
Eşlerin iradeleri birbiri ile uyumlu olmalı
İradelerini katıldıkları duruşma ile hâkime anlatan eşlerin bu
iradeleri birbirleri ile uyumlu olmalıdır. Mahkeme sürecinde eşlerin hem
boşanma sebeplerinin hem de boşanmaya ilişkin taleplerinin belirlenerek aynı
minvalde olup olmadığının tespiti yapılacaktır. Eşlerin iradelerinin uyumlu
olması halinde de işbu iradelerin herhangi bir sakatlığa uğrayıp uğramadığının
araştırılacaktır. Eşlerden birinin herhangi bir baskı, tehdit veya korkutma ile
iradesinin sakatlandığının tespit edilmesi halinde hâkim boşanma talebini
reddedecektir.
e.
Anlaşmalı boşanma protokolünde boşanmanın mali sonuçları ve
müşterek çocukların durumuna ilişkin düzenlemeler yer almalı
Eşler tarafından mahkemeye sunulmak üzere hazırlanan anlaşmalı
boşanma protokolü içerisinde hem evlilik birliğinin sona ermesi durumuna
ilişkin mali sonuçlar hem de çocukların durumuna ilişkin düzenlemeler yer almak
zorundadır. Eşlerin birbirinden olan maddi ve manevi tazminata ilişkin
talepleri, velayete, çocukla kişisel ilişki kurulmasına, iştirak nafakasına
dair düzenlemeler anlaşmalı boşanma protokolünde yer almalıdır.
Eşler tarafından belirlenen boşanmanın mali sonuçlarına ve
çocuklara ilişkin düzenlemeler hâkim tarafından kabul edilmek zorunda değildir.
Hâkim mahkemeye sunulan protokolü inceler ve gerekli görmesi halinde
değişiklikler yapabilir. Ancak hâkim tarafından yapılan bu değişikliklerin
eşler tarafından da kabul edilmesi gerekir.