ANLAŞMALI BOŞANMA ŞARTLARI NELERDİR?

Boşanma sebepleri Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiş olup, bu boşanma sebeplerinden biri de genel boşanma sebebi olarak kabul edilen “evlilik birliğinin temelinden sarsılması”dır. Anlaşmalı boşanma şartlarının gerçekleşmesi halinde evlilik birliğinin temelinden sarsılmış olduğunun hâkim tarafından kabul edilerek kısa süre içerisinde boşanma kararının verilmesini sağlamaya yönelik bir kurumdur.

Anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için kanun koyucu birtakım koşullar öngörmüştür. Bu şartları şu şekilde sayabiliriz:

1.       Evlilik, en az bir yıl boyunca devam etmiş olmalıdır.

2.       Eşler anlaşmalı boşanma davasını birlikte açmalı veya eşlerden biri tarafından açılan bu dava, diğer eş tarafından kabul edilmiş olmalıdır.

3.       Her türlü baskıdan uzak biçimde eşler iradelerini hâkime açıklamalıdır.

4.       Eşler mali konular ile çocuk veya çocukların durumu hakkında da bir anlaşmaya varmalı, hâkim de anlaşmaya ilişkin düzenlemeyi uygun bulmalıdır. Bu hususlar düzenlenecek olan bir anlaşmalı boşanma protokolü ile belirtilebileceği gibi duruşmada sözlü olarak da dile getirilebilir.         

-          Sözlü olarak dile getirilmesi halinde bu hususların zapta geçirilmesi ve taraflarca imzalanması gereklidir.

-          Protokol hazırlanmak istenirse bu durumda da protokolün hâkim tarafından onaylanması gereklidir. Bu protokol, belli başlı bazı şartları içermeli ve emredici hukuk kurallarına aykırı olmamalıdır. Boşanmanın mali sonuçları olan maddi ve manevi tazminat ile yoksulluk nafakası ve ortak çocuğun varlığı hallinde ise iştirak nafakası talepleri hakkında mutlaka anlaşmaya varılmış olması gereklidir. Ortak çocuk veya çocuklar varsa onların kimde kalacağının düzenlenmiş olması gerekmekle birlikte çocukların yanında kalacağı eş hakkında detaylı bilgi yer almalı, çocukların neden onda kalması gerektiği açıklanmalıdır.

5.       Her iki eşinde onları temsil eden vekilleri varsa dahi duruşmalara bizzat girmeleri gereklidir.

Açılan anlaşmalı boşanma davasının çekişmeli boşanma davasına dönüşmesi de söz konusu olabilir. Açılmış olan anlaşmalı boşanma davası;

-          Eşlerin aralarında yaptıkları protokole aykırı hareket etmeleri,

-          Eşlerin duruşmaya katılmamaları,

-          Duruşmada anlaşmanın bozulduğunun belirtilmesi,

-          Protokolde bulunan bir husus ile ilgili hâkimin takdir yetkisini kullanarak müdahale ettiği bir hususu tarafların kabul etmemesi,

-          İrade sakatlığı hallerinde

çekişmeli boşanma davasına dönüşmektedir. Bu durumda boşanma ile ilgili olan hususlar aydınlatılması gerekir.