ECRİMİSİL NEDİR?
Bir mal veya taşınmazın sahibinin izni olmadan bir başkası
tarafından kullanılmasına ecrimisil denilmektedir. Ecrimisil diğer bir deyişle
haksız işgal tazminatı; mala sahip olan kişinin veya idarenin zarara uğradığına
bakılmaksızın talep edilebilen bir tazminat türü olmaktadır.
İlk olarak özel mülkiyete tabi bir taşınmazın üçüncü bir kişi
tarafından ya da taşınmazın birden fazla paydaşı olması durumunda bir paydaşın
diğer paydaşların haklarını da işgal ederek aşkın kullanımı durumunda ecrimisil
karşımıza çıkmaktadır.
İkinci olarak ise hazine arazisi dediğimiz Devlete ait
taşınmazların haksız olarak kullanılması durumunda haksız işgal tazminatı
(ecrimisil) söz konusu olur.
İki ecrimisil durumu birbirine benzer olsa da hukuken farklı
hükümlere tabidir. İlk bahsettiğimiz ecrimisil, Türk Medeni Kanunu’nun kötü
niyetli zilyetliğe ilişkin kuralları ve Yargıtay kararları etrafında hükme
bağlanırken ikincisi ise idare hukuku işlemi olduğu için İdari Yargılama Usulü
Kanunu, Devlet İhale Kanunu ve ecrimisile ilişkin genelge etrafında hükme
bağlanır.
ECRİMİSİL DAVASI NEDİR?
Ecrimisil davası açmak için
öncelikle işgalci durumunda olan kişi veya kuruma ihtarname çekilmesi
gerekmektedir. Bu ihtarnamede durum açıkça belirtilmelidir.
Daha sonra davaya konu olan taşınmazın bulunduğu ildeki Asliye Hukuk Mahkemelerine
başvurarak ecrimisil davasının açılması gerekir. Dava sürecinde mahkeme
tarafından görevlendirilmiş bilirkişiler davaya söz konusu olan taşınmazın kira
değerini tespit ederler. Belirlenen bu tutar tazminat olarak istenir. Davalar
en fazla 5 yıl süreli geriye dönük olarak açılabilir. Bu 5 yıllık hesaplama
dava tarihine göre hesaplanır.
ECRİMİSİL DAVASI AÇILABİLMESİ İÇİN ARANAN ŞARTLAR NELERDİR?
-
Taşınmaz
malın izinsiz bir şekilde kullanılıyor ya da kullanılmış olması,
-
Taşınmaz
malın üzerine izinsiz bir şekilde inşaat yapılması,
-
Kiralanan
bir taşınmazda kira süresinin dolmasına rağmen sözleşme yenilenmeden
kullanılmaya devam edilmesi,
-
Kamu
hizmetlerinde kullanılan bir malın veya tahsis edilmiş bir konu taşınmazın
izinsiz olarak kullanılması, şartlarından birinin olması aranır.
ECRİMİSİLİN TAKSİTLENDİRİLMESİ
Ecrimisilin tebliğinden itibaren otuz günlük süre içinde
ecrimisil borçlusu ödeme güçlüğü nedeniyle yazılı olarak talep ederek ve toplam
(kısmi ödeme yapılmış ise kalan) ecrimisilin en az yüzde yirmi beşini peşin
olarak ödemek kaydıyla ecrimisil, en fazla üç yıl içinde taksitler hâlinde
ödenebilir. Ancak bu şekilde taksitlere bölünen ecrimisil bedelinde taksitlerden
birisi ödenmez ise kalan taksitlerin tamamı muaccel hale gelir. Yani idare
tamamını bir anda tahsil etme hakkına sahip olur.