FAKTORİNG SÖZLEŞMESİ

FAKTORİNG NEDİR?

Factoring, müşterinin üçüncü kişilerden olan alacaklarının, Factoring şirketi tarafından bedeli peşin ödenerek satın alınmasıdır. Factoringde satıcı, alacaklarını faktoring sözleşmesi ile faktor’a satar ve bununla birlikte alacakların tahsil edilememe riskini de faktor’a devreder. Kısaca Faktoring, ileri vadeli bir alacağın komisyon karşılığında kısaltılarak temlik edilmesi işlemi olup, vadeli satış yapan firmaların her türlü mal ve hizmet satışından doğan alacak haklarını factor adı verilen finansal kuruluşlara satmak suretiyle kısa vadeli kaynak sağladıkları bir finansman tekniğidir.

FAKTORİNG SÖZLEŞMESİ NEDİR?

Faktoring sözleşmesi Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 38. maddesinde düzenlenmiştir. Bu kanuna göre faktoring sözleşmesi; faktoring firmaların mal ve hizmet satışlarından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri bir belgeye dayanan alacaklarının, faktoring şirketi tarafından devralındığı ve belli ödemeler karşılığında müşteriye, tahsilat, kredi ve garanti hizmetlerinin sunulduğu bir işlem olarak tanımlanmaktadır. 

Faktoring sözleşmesinde bir şirketin varlığı gerekir. Müşteri mal veya hizmet satışlarından doğmuş ya da doğacak alacağını bu şirkete devreder.

Faktoring sözleşmesi rızai bir sözleşmedir. Tarafların karşılıklı rızalarının uyuşması ile kurulur.  Bu sözleşmenin yazılı şekilde düzenlenmesi zorunludur.

SÖZLEŞMENİN KONUSU NEDİR?

Bu sözleşmenin konusu, müşterinin daha önce doğmuş ve/veya sözleşme süresi içinde işletmesi ile ilgili olarak yurtiçi/yurtdışı mal, hizmet satışlarından doğacak alacaklarının, yukarıda belirtilen limit dâhilinde şimdiden ve toptan factora devri suretiyle faktoring hizmetlerinden yararlandırılmasıdır. Sözleşme hükümlerinin geçerli olabilmesi için müşterinin gerçekleştirdiği yurtiçi ve yurtdışı satışlarından doğan alacaklarını belgeleyen kambiyo senedi, fatura ve sevk belgelerinin asıl ve/veya suretlerini alacak bildirimi ekinde factora vermesi ve alacağın factor tarafından kapsam dışına çıkarılmamış olması gerekir.

FAKTORİNG SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN BORÇLARI NELERDİR?

Faktoring sözleşmesinde şirketin borçları:

• Alacakları devralma borcu

• Ödeme yapma borcu

• Alacakların tahsilinde özen gösterme borcu

• Garanti sağlama borcu

• Sır saklama borcu

Faktoring sözleşmesinde müşterinin borçları:

• Alacağı devretme borcu

• Alacağın devrini borçluya devretme borcu

• Teminat verme borcu

• Garanti borcu

• Faiz, komisyon ve masrafları ödeme borcu

• Bilgi ve belge verme borcu

• Alacaklıların devrinin ve diğer edimlerin amacına ulaşmasına engel olmama borcu

FAKTORİNG SÖZLEŞMESİ NASIL SONA ERER?

Faktoring sözleşmesi sürekli borç ilişkisi içeren bir sözleşmedir. Bu nedenle sürekli borç ilişkilerinin sona erme düzenine tabidir. Sözleşme bir süreye tabiyse o sürenin dolması ile sona erer.  Eğer sözleşmede süre belirtilmemişse taraflar olağan ya da olağanüstü nedenle sözleşmeyi sona erdirebilir. Tarafların anlaşması, taraflardan birinin ölümü veya tüzel kişiliğin sona ermesi, ehliyet kaybı ve iflas sebebiyle de faktoring sözleşmesi sona erer.

Sonuç olarak özetleyecek olursak günlük yaşamımıza girmiş olan ve adı sıkça duyulan faktoring işlemleri bir tür kredi işlemi olup,  ticari işletmelerin alacaklarını bir finans şirketine devretmek suretiyle işletmeye kaynak yaratmalarıdır.