HAPİS CEZASI TÜRLERİ

Hapis cezaları, infaz kurumunda çektirilen, hürriyeti bağlayıcı cezalardır. Hükümde belirtilen süre boyunca kişi infaz kurumunda bu hapis cezasını çeker.

1-Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası: Hükümlünün hayatı boyunca devam eder, kanun ve tüzükte belirtilen sıkı güvenlik rejimine göre çektirilir. 30 yılını çekenler koşullu salıverilmeden yararlanabilir. Ceza suç işlemek üzere örgüt kurmak ya da yönetmekten dolayı ise ya da tekerrür varsa, bu süre daha uzundur.

2-Müebbet Hapis Cezası: Hükümlünün hayatı boyunca devam eder. 24 yılını çekenler koşullu salıverilmeden yararlanabilir.  Ceza suç işlemek üzere örgüt kurmak ya da yönetmekten dolayı ise ya da tekerrür varsa, bu süre daha uzundur.

3- Süreli Hapis Cezası: Kanunda aksi belirtilmeyen hallerde bir aydan az, yirmi yıldan fazla olamaz.

• Kısa Süreli Hapis Cezası: Hükmedilen hapis cezasının süresi 1 yıl veya daha az olan cezalardır. Kısa süreli hapis cezası, suçlunun kişiliğine, sosyal ve ekonomik durumuna, yargılama sürecinde duyduğu pişmanlığa ve suçun işlenmesindeki özelliklere göre seçenek yaptırımlara çevrilebilir.

• Daha önce hapis cezasına mahkûm edilmemiş olmak koşuluyla, mahkûm olunan otuz gün ve daha az süreli hapis cezası ile fiili işlediği tarihte on sekiz yaşını doldurmamış veya altmış beş yaşını bitirmiş bulunanların mahkûm edildiği bir yıl veya daha az süreli hapis cezalarının seçenek yaptırımlardan birine çevrilmesi zorunludur.

CGTİHK’in “infazın koşulu” başlıklı 4. maddesine göre; “Mahkûmiyet hükümleri kesinleşmedikçe infaz olunamaz.” Burada ifade edildiği gibi infazın koşulu, mahkûmiyet hükümlerinin kesinleşmesidir. Yani hükmün kesinleşmesi ile kişi hakkında verilen hapis cezası uygulama alanı bulacaktır. Kesinleşmiş mahkûmiyet hükmünü içeren ilamın infazında yetkili merci ise Cumhuriyet savcılarıdır.

MAHKEME HÜKMÜNÜN KESİNLEŞME HALLERİ

1.       Bir hükme karşı kanun yolu kapatılmış ise, bu hüküm tesis edilmekle kesinleşir.

2.       Kanunla öngörülen süre zarfında ilgililer hiçbir işlem yapmazsa hüküm kesinleşir.

3.       Kanun yolundan vazgeçilmesi ya da talebin geri alınması halinde hüküm kesinleşir.

4.       İlk derece mahkemesi tarafından verilen hüküm, tüm denetim muhakemesi süreçleri tüketildikten sonra kesinleşir.