İnfazın kelime anlamı yerine getirme, uygulama, yürütümdür. İnfaz Hukuku ise mahkemelerce verilip kesinleşen ceza ve güvenlik tedbirlerinin yerine getirilmesine yönelik esasları gösterir, bu tedbirlerin nasıl yerine getirileceği ile ilgilenir.
Suç teşkil eden bir fiil nedeniyle yapılan yargılama neticesinde bir mahkûmiyet kararı (hapis veya adli para cezası) verilmelidir. İnfazın konusunu da yargılama sonucunda verilen; hapis cezaları, para cezaları ve güvenlik tedbirleri oluşturur.
HAPİS
CEZASININ İNFAZI İLK AŞAMADA 4 FARKLI ŞEKİLDE YAPILABİLİR
1-Çağrı Kâğıdı Çıkarmak: Hükümlü,
hapis cezası veya güvenlik tedbirinin infazı için gönderilen çağrı kağıdının
tebliği üzerine on gün içinde gelmelidir. On gün içinde gelmez, kaçar ya da
kaçacağına dair şüphe uyandırırsa, cumhuriyet savcısı yakalama emri
çıkarır. Yakalama emirleri gizlidir ve sadece infaz savcılığı ve yetkili
kolluk personeli tarafından görülebilir. E-devletten veya başka sorgulama
ekranından görülmesi mümkün değildir. Yakalama emrinin infazına yönelik
infazına ilişkin çalışmalar kolluk (il/İlçe emniyet müdürlüğü veya merkez
ilçe/ilçe jandarma komutanlığı) tarafından yürütülür. Kollukta bulunan
Kaçakçılık İstihbarat Harekât ve Bilgi Toplama (KİHBİ) sistemiyle Havalimanları,
Gümrük Kapıları ve Geçici İkamet Bildirme Projesi kapsamında otel motel
pansiyon, tatil köyü, huzur evi ve hastaneler denetlenmektedir. Ayrıca
yakalaması olan şahısların yurtdışındaki Türk Konsolosluklarına resmi bir işlem
için başvurmaları halinde yakalama emrinin çıkartan Cumhuriyet Savcılığının ekranına
bilgi olarak düşmektedir.
Kasten işlenen suçlarda 3 yıldan (3yıl
dahil) az veya taksirle işlenen suçlarda 5 yıldan (5yıl dahil) az hapis
cezalarında uygulanır.
2-Doğrudan Yakalama Emri Çıkarmak: Kasten
işlenen suçlarda üç yıl, taksirle işlenen suçlarda ise beş yıldan fazla hapis
cezasının infazı için doğrudan yakalama emri çıkarılır.
3- Hükümlü Başka Suçtan Ceza İnfaz
Kurumunda Bulunuyorsa: Ceza infaz kurumuna veya Cumhuriyet
Başsavcılığı’na ilamı göndermek suretiyle infaz mümkündür.
4- Kendiliğinden Başvurma: İlamın kaydedilmesinden sonra çağrı kâğıdı çıkartılmaksızın hükümlünün talebinin bulunması halinde infaz mümkündür.
Cumhuriyet Başsavcılığınca
işlemleri tamamlanan hükümlü, kolluk nezaretinde ceza infaz evine sevk
edildikten sonra kurumda üst ve eşya araması yapılır. En çok 3 gün kalabileceği
kabul odasına alınır ve doktor muayenesinden sonra kayıt ve yerleştirme
işlemleri yapılır. Bu süreçte hükümlüye ait infaz dosyası ve cumhuriyet savcısı
tarafından hazırlanan infazın yol haritası olarak kabul edilen ve hükümlünün koşullu salıverilme tarihi, hak ederek tahliye tarihini (cezanın
infazına başlandığı günden itibaren hesaplanmak üzere, hükümlünün mahkeme
kararında belirlenen tüm ceza süresini cezaevinde ve şartlı tahliye olduğunda
dışarda geçirerek tamamlayacağı tarihtir.) ceza miktarını belirten müddetnamesi (süre belgesi) incelenir. 1
yıl veya daha fazla süreli hapis cezası alan hükümlüye vasi atanması sağlanır.
Hükümlü üzerindeki vesayet ceza infaz kurumundan tahliye olmasıyla birlikte
kendiliğinden ortadan kalkacaktır.
*Kesinleşen hapis cezasının infaz
aşamasında adli para cezasına çevrilmesi mümkün değildir.