İnsansız
hava araçlarının kısa adı olarak “dron” ifadesi kullanılmakta olup bu araçlar,
askeri alanda kullanıldığı gibi günümüzde pek çok alanda da kullanılmaya
başlamış durumdadır. Örneğin; sigortacılık alanında, güncel su kaynaklarının
tespitinde, doğal afetler sonucu meydana gelen hasarların tespitinde,
gazetecilik ile TV alanlarında, pazarlamada, moda sektöründe, kargolamada, haritacılık çalışmalarında,
sağlık sektöründe ve eğlence sektöründe bu araçlardan yararlanılmaktadır. Bu
sebeple dron sahibi kişilerin birtakım hukuki sorumlulukları da söz konusu
olabilmektedir.
Oldukça
yaygın biçimde kullanılmaya başlayan bu dronlar, aynı zamanda risk
taşımaktadırlar. Bu riskin karşılanması bakımından ise Dron Sigortası poliçesi
adı verilen yeni bir poliçe türü ortaya çıkmıştır.
İNSANSIZ HAVA ARACI SAHİPLERİNİN (DRON SAHİPLERİNİN) NE GİBİ SORUMLULUKLARI VARDIR? DRONLARA SİGORTA YAPTIRMAK ZORUNLU MUDUR?
22 Şubat 2016 tarihinde yayınlanan İnsansız Hava Aracı Sistemleri Talimatı (SHT-İHA) m. 10 hükmü ile İHA’ların üçüncü şahıslara vereceği zararlardan işletenlerinin ya da sahiplerinin sorumlu olduğu düzenlenmiştir. Dronların işletimi ve kullanımı esnasında üçüncü şahısların canına veya malına gelebilecek zararların bu madde hükmü sebebiyle teminat altına alınması gereği hasıl olmuş ve bu gereklilik neticesinde Dron Sigortası doğmuştur.
Bu
sigortayı yaptırmak bazı hallerde kişilerin isteğine bırakılmışken bazı
hallerde zorunludur. Sigortanın yapılmasının zorunlu olduğu hallere örnek
olarak; 25 kg üzeri dronlar ve ağırlığına bakılmaksızın ticari faaliyet için
kullanılan dronlar sayılabilir. Bu tip dronların mutlaka sigortası yaptırılmalı
ve sigorta poliçesi onları kullanan kişilerin yanında bulunmalıdır. Ek olarak
işletenler, verebilecekleri zararlardan kaynaklanan sorumluluklarına karşı;
savaş, kanun dışı müsadere, uçak kaçırma, sabotaj, terör ve halk hareketleri
risklerini de teminat altına alacak biçimde sigorta yaptırmak zorundadır.
Ancak, diğer dolaylı zararlar sigorta kapsamı dışındadır. Gerçekleştirilen her
bir uçuşta sigortanın sürekliliğini sağlamak da zorunludur.
Bununla
birlikte, hobi amaçlı dron uçuşlarında ve 25 kilogram altındaki dronlar için
sigorta yaptırma zorunluluğu bulunmamaktadır.
30136
Sayılı Yönetmelik m. 9. hükmüne göre sigorta yükümlülüğünü yerine getirmeyen
kişilere birtakım yaptırımlar da düzenlenmiş durumdadır. Buna göre yükümlülüğe
uygun hareket etmeyen kişilere şu yaptırımlar uygulanabilir:
-
Türk hava
sahasını kullanmasına izin verilmemesi,
-
Dronun
havaalanlarına inişine izin verilmemesi,
-
Uçuş halinde
bulunmayan hava aracının kalkışına izin verilmemesi.