MAZERET İZNİ NEDİR?

İşçinin işinden bağımsız, kişisel ve özel hayatı ile ilgili olağanüstü durumlarda kullanma hakkına sahip olduğu izin türüdür. Mazeret izni yıllık izinden ve idari izinden farklıdır.

Mazeret izni, yıllık iznin aksine işgünü olarak değil normal gün olarak sayılmaktadır.  İzne denk gelen hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri de mazeret izni süresinden düşülmektedir. İdari izinlerde izin kullanmak işçinin değil işverenin inisiyatifindedir. Ancak mazeret izninde işçi kanunda belirtilen sebeplerin var olması halinden işverenden onay almadan bu iznini kullanabilecektir.

MAZERET İZNİ SEBEPLERİ NELERDİR?

İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir.

İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde on güne kadar ücretli izin verilir.

MAZERET İZNİ NASIL KULLANILIR?

Mazeret izni sebepleri 4857 sayılı İş Kanununda düzenlenmiştir. Ancak ilgili kanunda mazeret iznin nasıl kullanılacağı düzenlenmemiştir. Uygulamada iznin ne zaman kullanılacağını belirleme hakkının işçiye ait olduğu kabul edilmektedir.

Evlenme izninin nikâh öncesinde veya sonrasında kullanılmasına ilişkin bir kanuni düzenleme bulunmamaktadır. İznin kullanılabilmesi için evliliğin gerçekleşecek olması yeterlidir. İşçi evlilik tarihine ilişkin bilgilerin yer aldığı belgeyi nikâh dairesinden alarak işverene bir dilekçe ile sunmalıdır.

MAZERET İZNİ KAÇ GÜNDÜR?

Mazeret izninin kaç gün olacağı 4857 sayılı İş Kanununda düzenlenmiş olup gün sayısı aşağıdaki gibidir;

• İşçinin evlenmesi durumunda 3 gün,
• Evlat edinmesi durumunda 3 gün
• Anne veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde 3 gün,
• Eşinin doğum yapması hâlinde ise 5 gün,
• En az %70 oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, 1 yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde 10 güne kadar ücretli izin verilir.

İşçi ile işveren arasında anlaşarak bu izinlerin süresini iş sözleşmesi ile arttırabilir, kanunda yazılı işbu izinlere ek olarak yeni mazeret izinleri ekleyebilir. Ancak kanunda belirtilen bu izinler işveren tarafından kaldırılamaz veya kısaltılamaz.

MAZERET İZNİ İŞÇİNİN MAAŞINDAN KESİLİR Mİ?

Mazeret izinleri ücretli izinler olduğundan mazeret sebebiyle izne ayrılan işçinin ücret alacağı maaşından kesilmez.

KULLANILMAYAN MAZERET İZİNLERİ NE OLUR?

Yargıtay’ın uygulamasına göre ücretli mazeret izinleri kural olarak doğduğu anda kullanılmalıdır. Kullanılmaması halinde yıllık ücretli izin gibi ücret alacağına dönüşmeyecektir. (Y9HD.9.3.2016 T., E.2014/30441, K.2016/5377).