MEHİL VESİKASI ve TEHİRİ İCRA KARARI NEDİR?

MEHİL VESİKASI ve TEHİRİ İCRA KARARI NEDİR?

İlk derece hukuk mahkemeleri tarafından verilen kararlar bakımından kanun yollarına başvurulması kural olarak kararın icrasını durdurmaz. Bu nedenle karar lehine sonuçlanan taraf, mahkeme kararını kararın kesinleşmesini beklemeksizin icra takibine koyabilir. Buna engel olmak için gerekçeli kararın işleme konulduğu icra dosyasına ilişkin olarak tehir-i icra kararı alınmalıdır. Bu halde ilk derece mahkemesi dosyası Yargıtay ya da İstinaf Mahkemesinden dönene kadar icra işlemleri duracaktır. Uygulamada bu işleme icranın geri bırakılması denilir.

İCRANIN GERİ BIRAKILMASI KARARI NASIL ALINIR?

Kanun yoluna başvuran tarafça kararın icrasını durdurmak için teminat karşılığında İcra Hukuk Mahkemesinden (30 Kasım 2021 tarih ve 7343 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikten önce tehiri icra kararı Bölge Adliye Mahkemesi’nden ya da Yargıtay’dan alınmaktaydı) tehiri icra kararı alınması gerekir. Bu sebeple ilk derece mahkemesine verilen istinaf dilekçesinde tehiri icra talebi açıkça dile getirilmelidir. Mahkeme yazı işleri müdürlüğü tarafından verilecek imzalı ve mühürlü derkenar (istinaf dilekçesinin zamanında verildiğini gösteren yazı) icra dosyasına ibraz edilmeli ve mehil vesikası talepli dilekçe verilerek İcra Müdürlüğünden mehil vesikası alınmalıdır. İcra Müdürlüğü mehil vesikası talebi üzerine en az 3 ay sonrası için faiz borcunu ve diğer giderleri hesaplayarak icra kapak hesabı yapar. İcra kapak hesabı, icra takibinde tüm dosya borcu ile masrafların tamamını gösteren hesap cetvelidir. Kapak hesabına göre belirlenen toplam bedel ya peşin olarak icra dosyası banka hesabına yatırılacak ya da bir bankadan kesin ve süresiz teminat mektubu İcra Hukuk Mahkemesine sunulacak, İcra Hukuk Mahkemesi tarafından icranın geri bırakılması talebi değerlendirilecektir. İcra Hukuk Mahkemesi icranın geri bırakılması konusunda dosya üzerinden karar verir ve tehiri icra talebini kabul ederse kararı icra dairesine gönderir.

MEHİL VESİKASI NEDİR?

İlk derece mahkemesi kararının istinaf edilmesi halinde icra müdürü, İcra ve İflas Kanununun m.36’daki koşulları taşıması halinde borçluya tehiri icra kararı alması için uygun bir süre verecektir. İcra müdürünün verdiği bu süre kesin nitelikte bir karar olmayıp, borçluya İcra Hukuk Mahkemesine tehiri icra talebinde bulunması ve bu talebin karara bağlanarak davanın taraflarına bildirmesi için verilmiş bir süredir.

İcra müdürlüğü borçlu tarafa mehil vesikası vermeden önce icraya depo edilecek teminat tutarını hesaplar. Teminat tutarı icra dosyasının güncel borç durumu ile 3 aylık işleyecek faizden oluşur. Borçlu, Devlet veya adlî yardımdan yararlanan bir kimse ise teminat gösterme zorunluluğu yoktur. Borçlu teminat olarak; nakit para, banka teminat mektubu veya üzerinde haciz bulunmayan menkul ve gayrimenkul gösterebilir.

İcra müdürlüğü bağlı bulunduğu icra mahkemesinden teminatın uygunluğuna ilişkin görüş soracaktır. İcra mahkemesi teminatı uygun görmez ise talep reddedilir. Uygulamada genel olarak nakit para veya teminat mektubu depo edilmektedir.

Daha sonra icra müdürlüğü borçluya mehil vesikası verir. Uygulamada mehil vesikası genel olarak 60 gün için verilmektedir. Ancak talep haklı görüldüğü takdirde icra müdürlüğü tarafından borçluya bir defaya mahsus olarak 30 günlük ek süre verilebilir. Borçlu taraf ek mehil vesikasını da istinaf/temyiz merciine sunmalıdır. Mehil vesikasının başlangıç tarihi dava dosyasının temyiz ya da istinaf mahkemesine gittiği gündür.

Alınan mehil vesikası Yargıtay ya da istinaf mahkemesine gönderilmek üzere dava dosyasının görüldüğü mahkemeye verilmelidir. Borçlu veya borçlu vekili mehil vesikasının süresine dikkat etmelidir. Mehil vesikası süresi içerisinde tehir-i icra kararı icra dosyasına sunulmadığı takdirde alacaklı teminat, nakit para ise nakit paranın verilmesini, teminat mektubu ise bankadan teminatın karşılığını talep edebilir.

Yargıtay ya da Bölge Adliye Mahkemesi, alacaklı lehine verilen kararı bozar ise, borçlu teminat olarak yatırdığı tüm bedeli icra dairesinden geri alabilecektir. Eğer karar onanır ise, alacaklı icra dosyasına teminat olarak yatırılan bedelden borcu tahsil edebilecektir. Bölge adliye mahkemesinin başvurunun esastan reddine ilişkin kararına karşı temyiz yolunun açık olması hâlinde, temyiz yoluna başvurma süresinin dolmasına kadar icranın geri bırakılması kararının etkisi devam eder. İlâm alacaklısının teminat üzerinde rüçhan hakkı vardır.

Tehir-i icra kararı alınan dava dosyası, Yargıtay ya da İstinaf Mahkemesinden dönene kadar icra işlemleri duracaktır.