RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇU

Resmi belgede sahtecilik suçunun meydana gelmesi için resmi bir belge söz konusu olmalıdır. Suçun konusunu oluşturan belge; yazılı, hukuken değer taşıyan bir içeriğe sahip ve düzenleyenin kimliğini içerir bir belge olmalıdır. Resmi belgede sahtecilik suçu  Türk Ceza Kanunu’nda sayılan seçimlik hareketlerden birinin gerçekleştirilmesi suretiyle kasten işlenebilen bir suçtur. Resmi belgede sahtecilik özel belgede sahtecilikten farklı olarak sahteliği söz konusu olan belgenin, gerçeğini düzenleme yetkisinin resmi memurda olduğu belgeler açısından mümkün olabilir. Suçun oluşması için belgenin kullanılmış olması şartı bulunmamakla birlikte gerçeğe aykırı olarak aldatıcı özelliklere haiz bir belge oluşturulması gerekmektedir. Bu suç ile korunan hukuki yarar kamu güvenidir. Bundan dolayı resmi belgede sahtecilik suçu her ne kadar bir kişi ya da kişiler aleyhine işlense de suçun mağduru devlet olarak kabul edilir.

Belgeye resmi nitelik kazandıran unsurları ise şu şekilde sıralayabiliriz;

-          Kamu görevlisi tarafından düzenlenmesi

-          Kamu görevlisinin görevi gereği düzenlenmesi

-          Mevzuatında öngörülen usul ve şekil kurallarına uyulması

Bu suçun oluşabilmesi için resmi belgenin kamu görevlisinin görevi gereği düzenlediği bir belge olması gerekmektedir. Dolayısıyla bir kamu görevlisinin görevinden bağımsız olarak düzenlemiş olduğu belge resmi belgede sahtecilik suçunu oluşturmaz. Bu özellikleri ihtiva eden resmi belgenin bir zarara sebebiyet verme olasılığının da bulunması gerekmektedir. Bunun sonucu olarak söz konusu sahtecilik eylemi nedeniyle somut bir zarar meydana gelmesi zorunlu değildir ancak zarar vermeye elverişli olması gerekir. Zarar vermeye elverişli olmayan belge bu suçun konusunu oluşturmaz.

Son olarak resmi belgede sahtecilik suçunun konusu olan belgenin aldatıcı nitelikte olması aranır. Objektif ölçüt uyarınca belgedeki sahteciliğin birçok kişiyi kandırabilecek nitelikte olması aranır. Belgenin sahte olduğunun açıkça anlaşıldığı durumlarda aldatıcılıktan bahsedilemez.

Resmi Belgede Sahtecilik Suçu Türk Ceza Kanunu madde 204’de düzenlenmektedir:

“Bir resmî belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren veya sahte resmi belgeyi kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmî bir belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren, gerçeğe aykırı olarak belge düzenleyen veya sahte resmi belgeyi kullanan kamu görevlisi üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Resmî belgenin, kanun hükmü gereği sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğinde olması hâlinde, verilecek ceza yarısı oranında artırılır.”

Resmi belgede sahtecilik suçu kanun hükmünden de açıkça anlaşıldığı üzere üç farklı seçimlik hareket ile gerçekleştirilebilmektedir. Bu seçimlik hareketler:

1. Resmi belgeyi sahte olarak düzenleme
2. Gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştirme
3. Sahte resmi belgeyi kullanma’ dır.

Resmi belgede sahtecilik suçu kamu güvenine karşı işlenen suçlardan olması dolayısıyla şikâyete tabi değildir. Bu nedenle şikâyet süresi de yoktur. Ancak maddenin ilk fıkrasında düzenlenen suçun basit hali için 8 yıllık olağan dava zamanaşımı süresi, ikinci ve üçüncü fıkralarda düzenlenen suçun nitelikli halleri için ise 15 yıllık dava zamanaşımı süresi geçerlidir. Suçun işlenmesinden itibaren resmi belgede sahtecilik suçu 8/15 yıl içinde şikâyet edilmediği takdirde soruşturma yapılamaz.

Görevli ve Yetkili Mahkeme

Resmî belgede sahtecilik suçunda görevli mahkeme kural olarak asliye ceza mahkemesidir. Resmi belgede sahtecilik suçunun kamu görevlisi tarafından işlenmesi halinde ise görevli mahkeme ağır ceza mahkemesi olacaktır. Resmi belgede sahtecilik suçunda yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yer mahkemesidir.