SOYBAĞININ REDDİ DAVASI NEDİR VE NASIL AÇILIR?

SOYBAĞININ REDDİ DAVASI NEDİR?

Soybağının reddi davası, uygulamada sıklıkla karşılaşılan davalardandır. Bu dava ile, çocuk ve baba arasındaki babalık ilişkisinin kaldırılması, bir başka ifade ile babalık ilişkinin reddi amaçlanmaktadır.

Bu dava ile babalık karinesi çürütülmeye çalışılır. Babalık karinesi ise, evliliğin devamında veya evlilik birliğinin sona ermesinden itibaren 300 gün içerisinde doğan çocuğun, kocadan olduğunun kabul edilmesidir. Bu sebeple, anne ile çocuk arasındaki ilişki bu dava ile sona erdirilemez.

SOYBAĞININ REDDİ DAVASINI KİMLER AÇABİLİR? KOCA VEYA ÇOCUK DIŞINDAKİ KİŞİLERDE SOYBAĞININ REDDİ DAVASINI AÇABİLİR Mİ?

Soybağının reddi davasını kimlerin açabileceği, Türk Medeni Kanunu m. 286 ve 291 hükümlerinde düzenlenmiştir. TMK m. 286 hükmüne göre, soybağının reddi davasını, koca veya çocuk açabilir. Bunun dışında TMK m. 291 hükmüne göre, bazı durumlarda istisnai olarak diğer bazı kişilerin de dava açabilmesi mümkündür. Bu hükme göre, davayı açabilecek kişiler ve bu kişilerin hangi durumlarda bu davayı açabilecekleri şu şekildedir:

- Dava açma süresinin geçmesinden önce koca ölürse yahut gaipliğine karar verilirse ya da koca bu süre içerisinde ayırt etme gücünü sürekli olarak kaybederse; kocanın altsoyu, annesi ve babası,

- Çocuk ergin değilse; çocuğa atanacak kayyım,

- Dava açma süresinin geçmesinden önce koca ölürse yahut gaipliğine karar verilirse ya da koca bu süre içerisinde ayırt etme gücünü sürekli olarak kaybederse; çocuğun asıl babası olduğunu iddia eden kişi de bu davayı açabilecektir.

SOYBAĞININ REDDİ DAVASI KİME KARŞI AÇILIR?

Soybağının reddi davasının kime karşı açılacağı, davayı açan kişilere göre değişkenlik gösterir. Davayı; koca veya diğer ilgililer açarsa, davalılar, anne ve çocuk, davayı çocuk açarsa; davalılar, anne ve koca olacaktır.

SOYBAĞININ REDDİ DAVASI NE ZAMANA KADAR AÇILABİLİR?

Soybağının reddi davasının açılabilmesi için kanun koyucu, bir yıllık süre öngörmüştür. Ancak bu sürenin işlemeye başlayacağı an, davayı açan davacının kim olduğuna göre değişkenlik gösterir. Bu süre, davayı;

- Koca açarsa; doğumu ve baba olmadığını yahut annenin gebe kaldığı sırada başka bir erkek ile cinsel ilişkiye girdiğini öğrendiği tarihten itibaren,

- Çocuk açarsa; kayyım atanmadığı hallerde, çocuğun ergin olduğu tarihten; kayyım atandığı hallerde, kayyım atama kararının kesinleşmesinden itibaren,

- Diğer ilgililer açarsa; çocuğun doğumundan, kocanın ölümünden veya sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybetmesinden veya hakkında verilen gaiplik kararını öğrenmesinden itibaren işlemeye başlayacaktır.

SOYBAĞI REDDEDİLDİKTEN SONRA ÇOCUĞUN BABASI KİM OLARAK GÖRÜNÜR?

Mahkeme, davayı kabul ederse, soybağı ilişkisi sona ermiş olacaktır. Bu durumda çocuğun baba bakımından kaydı iptal edilir ve diğer davalı annenin nüfustaki bekârlık kısmına yine annenin beyan edeceği bir baba adının tescili yapılır.

SOYBAĞININ REDDİNDEN SONRA NÜFUS KAYDI NASIL DÜZELTİLİR?

Mahkeme, soybağının reddi davasını kabul ettikten sonra nüfus kaydındaki değişiklik için kendiliğinden nüfusa bildirim yapar ve nüfus kaydı düzeltilir.

SOYBAĞININ REDDİ DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME NERESİDİR?

Soybağının reddi davasında görevli mahkeme Aile Mahkemesi’dir. Ancak, davanın açılacağı yerde aile mahkemesi bulunmuyorsa, bu durumda Asliye Hukuk Mahkemesi görevli mahkeme olacaktır.

Yetkili mahkemeler ise, taraflardan birisinin dava açma zamanındaki veya doğumu sırasındaki yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemelerinden biridir. Taraflardan birinin Türkiye’de yerleşim yeri yoksa; ilgilinin Türkiye’de oturduğu yer, ilgili Türkiye’de oturmuyorsa, onun Türkiye’deki son yerleşim yeri, o da yoksa Ankara veya İstanbul ya da İzmir mahkemelerinden biri, yetkili mahkeme olacaktır