Tazyik hapsi, bir kimseyi yükümlü olduğu şeyi yaptırmaya zorlamak için hapsetmek demektir. Tazyik hapsinin amacı kişiden beklenen yükümlülükleri yerine getirmesini sağlamaktır. Tazyik hapsi, borçlunun ödeme taahhüdünü ihlal etmesi, borçlunun mal beyanında bulunmaması veya gerçeğe aykırı mal beyanında bulunması, nafaka yükümlüsünün nafaka borcunu (Tedbir Nafakası, İştirak Nafakası, Yoksulluk Nafakası) yerine getirmemesi, çocuk teslimi kararlarına aykırı davranılmasının sonucunda ya da 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun uyarınca verilen koruma tedbir kararına aykırılık gibi durumlarda uygulama alanı bulur.
Tazyik
Hapsinin Özellikleri Nedir?
-
Seçenek yaptırımlara (örneğin;paraya)
çevrilemez.
-
Ön ödeme uygulanamaz.
-
Tekerrüre esas alınamaz.
-
Koşullu salıverilme hükümleri uygulanamaz.
-
Ertelenemez.
-
Adlî sicil kayıtlarına işlenmez.
-
Tazyik hapsini gerektiren suçların tamamı,
şikâyete tabi olmasına karşın uzlaşmaya tabi değildir.
-
Tazyik hapsi hangi yükümlülüğün yerine
getirilmemesi sebebi ile verilmiş ise o yükümlülüğün yerine getirilmesiyle
sona erer.
-
Tazyik hapsinde belli bir cezaya
hükmolunmaz.
-
Genelde tazyik hapsine hükmedilirken kesin bir
süre belirlenmemektedir. Belirli bir süreye kadar (örneğin; 3 aya kadar, 6 aya
kadar) tazyik hapsine karar verilir. Tazyik hapsi alınmasına sebep olan
yükümlülük azami süre içerisinde yerine getirilirse tazyik hapsi sona erer. Tam
tersi ihtimalde yükümlülük yerine getirilmezse bu sürenin tamamında cezaevinde
kalınır.
Tazyik Hapsi Nasıl Sona Erer?
İlgili mahkeme tarafından tazyik
hapsine şikâyet neticesinde verildiğinden şikâyette bulunan şikayetinden vazgeçerse
tazyik hapsi sona erer. Tazyik hapsinde hapis kararı verilen hükümlü
hakkında şikâyetten vazgeçme için kararı veren mahkemeye yapılan başvuru
yeterli olmaktadır. Bunun haricinde tazyik hapsi hangi yükümlülüğün yerine
getirilmemesi sebebi ile verilmiş ise o yükümlülüğün yerine getirilmesiyle
sona erer.
Tazyik Hapsi Zamanaşımı Süresi Ne Kadar?
İ.İ.K.’nın 354. maddesi uyarınca, İcra Mahkemesi tarafından
verilen disiplin ve tazyik hapsi kararlarının infazı için kararın
kesinleşmesinden itibaren 2 yıl zamanaşımı süresi söz konusudur.
Tazyik Hapsinin İnfazı Nasıl Yapılır?
Tazyik hapsi kararlarının,
Cumhuriyet Savcılarınca derhal infaz edilmesi gerekmektedir. İnfaz Savcılığı tarafından,
tazyik hapsi uygulanacak kişi hakkında çağrı kâğıdı çıkarılmadan kolluk
marifetiyle ilamın infazı sağlanır. Tazyik hapsi ilamı, İl/İlçe Emniyet
Müdürlüğü’ne gönderilir ve ilgilinin adresten getirilmesi istenir. İcra İflas Kanunu gereği verilen
tazyik hapsinin infazı doğrudan açık ceza infaz kurumunda yapılmaktadır.
Ancak İcra İflas Kanunu dışındaki tazyik hapsinden hükümlü olanların ise
doğrudan açık ceza infaz kurumuna ayrılmaları söz konusu değildir.